31
JulQAA सम्बन्धी अभिमुखीकरण कार्यक्रम सम्पन्न
विश्वशान्ति चिरन मिलन क्याम्पसले आज मिति २०८२ असार २२ गते विद्यार्थीहरूलाई क्यूएएका विषयमा जानकारी गराउन एउटा कार्यक्रमको आयोजना ग¥यो । क्याम्पस प्रमुख नेत्रप्रसाद न्यौपानेले क्यूएएको चिनारी दिने सन्दर्भमा नेपालका विश्वविद्यालयको सङ्ख्या, क्याम्पसहरूको सङ्ख्या, सामुदायिक क्याम्पसहरूको अवस्था, नेपालमा क्यूएए पाउने क्याम्पसहरूको अवस्था र विश्वशान्ति चिरन मिलन क्याम्पसको क्यूएएको प्रक्रियाका विषयमा जानकारी गराउनुभएको थियो । क्यूएए प्रक्रियाका लागि विद्यार्थीहरूले गर्नुपर्ने कर्तव्य र गुणस्तर वृद्धि गर्न विद्यार्थीले खेल्नुपर्ने भूमिकाका विषयमा चर्चा गर्नुभयो । त्यसै गरी क्यूएए प्राप्त भएपछि विद्यार्थी तथा संस्थालाई हुने फाइदा र क्यूएएको महत्वमाथि प्रकाश पार्नुभयो । सोही सन्दर्भमा क्याम्पस सञ्चालक समितिका निवर्तमान अध्यक्ष प्रा.डा. मोहनप्रसाद लोहनीज्यूले विद्यार्थीहरूलाई हौसला दिँदै विद्यार्थी, शिक्षक, कर्मचारी, क्याम्पस प्रशासन र सञ्चालक समितिको सक्रिय सहभागिताबाट मात्र क्यूएए प्राप्त गर्न सकिने हुँदा गुणस्तर वृद्धिका निम्ति सबै जनाको समन्वय हुनुपर्ने विषयमा आफ्नो धारणा राख्नुभयो ।
आजको प्रतिस्पर्धात्मक युगमा शिक्षाको गुणस्तर नै राष्ट्रिय विकासको आधारशिला हो। यस कार्यक्रमले यसै आवश्यकतालाई केन्द्रित गरेको थियो। क्यूएए भनेको शैक्षिक संस्थाहरूको गुणस्तर मापन गर्ने, मूल्याङ्कन गर्ने र प्रमाणीकरण दिने एक प्रक्रिया हो जसले शिक्षण, अनुसन्धान र प्रशासनको गुणस्तर सुनिश्चित गर्छ। यसले विद्यार्थी, शिक्षक, कर्मचारी र सम्पूर्ण शैक्षिक समुदायलाई अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको शिक्षा प्रदान गर्न प्रेरित गर्छ।
नेपालमा विश्वविद्यालयहरूको सङ्ख्या बढ्दै गएको छ। हाल नेपालमा २४वटा विश्वविद्यालयमा १४३२ क्याम्पसहरू रहेका छन्। यस मध्ये सामुदायिक क्याम्पसहरूको अवस्था चुनौतीपूर्ण छ। धेरै सामुदायिक क्याम्पसहरू आर्थिक अभाव, योग्य शिक्षकको कमी र उचित पाठ्यक्रम व्यवस्थापन जस्ता समस्याबाट गुज्रिरहेका छन्। यस्तो अवस्थामा पनि नेपालका सामुदायिक क्याम्पसहरूले क्यूएए प्राप्त गर्न सकेका सफल भएका छन् । नेपालमा क्यूएए प्राप्त गर्ने क्याम्पसहरूको सङ्ख्या अहिले सम्म न्यून छ। विश्वविद्यालय अनुदान आयोगले गुणस्तर आश्वासनका लागि विभिन्न मापदण्ड तय गरेको छ। यसका लागि शिक्षकको योग्यता, पाठ्यक्रमको व्यवस्थापन, अनुसन्धानका सुविधा, विद्यार्थी सेवा, पुस्तकालय र प्रयोगशालाको स्तर आदि कुराहरू मूल्याङ्कन गरिन्छ। विश्वशान्ति चिरन मिलन क्याम्पसले पनि यही मापदण्ड पूरा गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाएको छ।
क्यूएए प्राप्त गर्न विद्यार्थीको भूमिका
क्यूएए प्रक्रियामा विद्यार्थीहरूको सहभागिता अत्यन्तै महत्त्वपूर्ण छ। विद्यार्थीले निम्न भूमिका खेलेर क्याम्पसको गुणस्तर वृद्धिमा योगदान पुर्याउन सक्छन् ः
शैक्षिक उत्कृष्टता – विद्यार्थीले आफ्नो पढाइमा मेहनत गरेर परीक्षामा राम्रो अंक ल्याउनुपर्छ। यसले क्याम्पसको शैक्षिक प्रदर्शनमा सकारात्मक प्रभाव पार्छ।
अनुशासन र नैतिकता – क्याम्पसको वातावरण शान्तिमय र अनुशासित बनाउन विद्यार्थीले आफूलाई नैतिकताका साथ व्यवहार गर्नुपर्छ। सहभागिता – सेमिनार, वर्कसप, खेलकुद, सांस्कृतिक कार्यक्रम आदिमा सहभागी हुने विद्यार्थीले क्याम्पसको गतिविधिलाई गतिशील बनाउँछन्।
प्रतिक्रिया दिने – शिक्षक, पाठ्यक्रम र सेवाको बारेमा विद्यार्थीले रचनात्मक प्रतिक्रिया दिएर क्याम्पसले गुणस्तर सुधार गर्न सहयोग पुर्याउन सक्छ।
क्यूएए प्राप्त गर्न शिक्षक, प्रशासन र समितिको भूमिका
क्यूएए प्रक्रिया सफल बनाउन शिक्षक, कर्मचारी, प्रशासन र सञ्चालक समितिको सहकार्य आवश्यक छ।
शिक्षकहरूले आधुनिक शिक्षण विधि, अनुसन्धान र विद्यार्थीमैत्री वातावरण निर्माण गर्नुपर्छ।
प्रशासनले पारदर्शी व्यवस्थापन, विद्यार्थी अनुकूल सेवा र योग्य कर्मचारी नियुक्त गर्नुपर्छ।
सञ्चालक समितिले क्याम्पसको दीर्घकालीन योजना बनाएर गुणस्तर सुधारका लागि नीति निर्माण गर्नुपर्छ।
क्यूएए प्राप्त गरेपछि हुने फाइदा
क्यूएए प्रमाणित क्याम्पसले निम्न फाइदा प्राप्त गर्छस्
विद्यार्थीलाई फाइदा – क्यूएए प्रमाणित संस्थाका विद्यार्थीहरूलाई रोजगारी, उच्च शिक्षा र अन्तर्राष्ट्रिय मान्यतामा प्राथमिकता मिल्छ।
संस्थाको प्रतिष्ठा – क्यूएए प्राप्त संस्थाले समाजमा विश्वसनीयता बढाउँछ र विद्यार्थी आकर्षित गर्छ।
अन्तर्राष्ट्रिय साझेदारी – गुणस्तर प्रमाणित संस्थाहरूले विदेशी विश्वविद्यालयसँग सहकार्य गर्न सजिलो हुन्छ।
सरकारी अनुदान – क्यूएए प्रमाणित संस्थालाई सरकारले विशेष अनुदान र सहयोग प्रदान गर्न सक्छ।गुणस्तरीय शिक्षा नेपालको विकासको आधार हो। क्यूएए प्रक्रियाले शैक्षिक संस्थाहरूलाई अन्तर्राष्ट्रिय मानक अनुरूप बनाउन मद्दत गर्छ। विश्वशान्ति चिरन मिलन क्याम्पसले क्यूएए प्राप्त गर्ने प्रक्रिया अगाडि बढाउँदै विद्यार्थी, शिक्षक र प्रशासनको सहभागितालाई जोड दिएको छ। यदि सबै मिलेर गुणस्तरमा ध्यान दिने हो भने नेपालको शिक्षा प्रणाली विश्वस्तरमा प्रतिस्पर्धा गर्न सक्षम हुनेछ। त्यसैले, क्यूएएको महत्वलाई बुझेर हरेक शैक्षिक संस्थाले यसलाई प्राथमिकतामा राख्नुपर्छ।
गुणस्तरीय शिक्षा नै राष्ट्रिय विकासको मूलमन्त्र हो।
